لکه های قهوه ای روی پوست

سفیدی و یک دستی پوست صورت و بدن نشانه ی جوانی و سلامت است. بروز لکه های قهوه ای روی پوست صورت، دست ها، گردن و بدن می تواند ناخوشایند و بعضا نگران کننده باشد. لکه های قهوه ای می توانند به فرم کک و مک، یک یا چند هاله ی تیره رنگ و قرینه روی صورت (ملاسما)، لک های واضح نسبتا گرد تکی یا چندتایی (lentigo)، لکه های ناشی از آفتاب (solar lentigo، age spot)، لک های بعد از التهاب(PIH)، لک ناشی از قارچ (tinea versicolor)، آکانتوزیس نیگریکانس و … باشند. در تمامی این موارد درمان تا حد زیادی کمک کننده است. به علاوه خبر خوش این است که از آنجایی که روش های متداول درمان لک خاصیت جوانسازی هم دارند، با پیگیری درمان لک قهوه ای روی پوست، کار جوانسازی پوست هم انجام می دهید. در ادامه در مورد علت های مختلف بروز لک قهوه ای روی پوست و درمان و پیشگیری از هر کدام صحبت کرده ایم. مقاله را تا انتها بخوانید و سوالات خود را در کامنت از داروساز مجموعه بپرسید یا از طریق تلفن با ایشان در ارتباط باشید.

اگر لکه های روی پوست شما سفید رنگ هستند به مقاله لکه های سفید روی پوست مراجعه کنید.

علت بروز لک قهوه ای روی پوست

تغییر رنگ پوست می تواند خبر از بروز اختلالاتی در سطح پوست یک ناحیه و یا در کل بدن باشد. در بیشتر مواقع لکه های قهوه ای روی پوست به علت تابش زیاد آفتاب به وجود می آید. اما در بعضی از تیره ترین لک ها آفتاب هیچ تاثیری ندارد. به طور مثال بعضی لک ها مانند آکانتوزیس نیگریکانس در نواحی ای از بدن اتفاق می افتد که عملا هیچ تابش نوری دریافت نمی کند. این نوع لک خبر از اختلالات دیگری در بدن می دهد. چراکه پوست آینه ی درون بدن است. زمانی که عضوی از داخل دچار آسیب شده باشد می تواند نشانه های آن را در سطح پوست نشان دهد. در زیر در مورد دلایل مختلف لک قهوه ای روی پوست صحبت کرده ایم:

• • آکانتوزیس نیگریکانس

لکه های تیره ای هستند که در نواحی چین دار بدن مانند چین گردن، زیر بغل و کشاله ی ران به وجود می آیند. این لک ها یکی از نشانه های واضح مقاومت به انسولین هستند. مقاومت به انسولین شرایطی است که در آن سلول های بدن به راحتی به هورمون انسولین پاسخ نمی دهند و در نتیجه قند خون بالا می رود و شرایط را برای بروز بیماری هایی مانند دیابت تیپ 2 و یا سندرم تخمدان پلی کیستیک فراهم می کند. آکانتوزیس نیگریکانس معمولا در افراد چاق ایجاد می شود.

این افراد با کاهش وزن خود، تغییر لایف استایل و استفاده از کرم های روشن کننده می توانند این لک ها را از بین ببرند. البته به غیر از مقاومت به انسولین، مصرف بعضی دارو ها مانند دوز بالای نیاسین، کورتون، قرص های ضد بارداری و یا حتی در موارد نادر سرطان، می تواند در بروز لک موثر باشد. در هر صورت این نوع لک قهوه ای روی پوست ارتباط زیادی با اختلالات درونی دارد و نیاز به پیگیری پزشکی می باشد.

• • کک و مک یا فرکل

این نوع لک ارتباط قوی ای با ژنتیک دارد. چراکه معمولا در افرادی ایجاد می شود که زمینه ی ژنتیکی کک و مک دارند. در بعضی از کشور ها کک و مک نشانه ی زیبایی و اصالت است. اما در کشور هایی مثل ایران اکثر افراد خواهان محو این لکه های قهوه ای روی پوست هستند. تفاوتی که کک و مک با سایر لک ها مانند لنتیگو دارد این است که سطحی تر است و در زمستان معمولا کمرنگ تر و در تابستان پررنگ تر می شود. اگر می خواهید این لکه ها را از بین ببرید، باید قبل از همه به خوبی یاد بگیرید که ضدآفتاب بزنید. استفاده از ضدآفتاب اصلی ترین درمان برای پیشگیری از بروز کک و مک خصوصا در سنین پایین است. در کنار ضدآفتاب شما باید زیر نظر پزشک یا داروسازتان از درمان های ضدلک و لایه بردار استفاده کنید.

• • ملاسما یا ماسک بارداری

ملاسما ارتباط قوی ای با اختلالات هورمونی دارد. این نوع لک نسبت به کک و مک عمقی تر است و درمان طولانی تری دارد. ملاسما به صورت لکه های قرینه در دو طرف گونه، روی پیشانی، پشت لب و چانه دیده می شود. علت نامگذاری این لک به لک بارداری این است که در خانم های مستعد این حالت که در دوران بارداری از ضدآفتاب استفاده نمی کنند، پس از بارداری به وجود می آید.

در بعضی موارد این لک به مرور حذف می شود اما در برخی دیگر درمان طولانی مدت تری نیاز است. این نوع از لکه های قهوه ای روی پوست با توجه به مدت زمان طولانی که برخی افراد را درگیر می نماید به شدت آزار دهنده است. اما با کمک روش هایی می توان از شر آنها خلاص شد.

• • لک پس از التهاب یا PIH

این نوع لک زمانی ایجاد می شود که در پوست التهاب یا جراحتی اتفاق افتاده باشد. در نتیجه ی این آسیب پوستی، پوست ابتدا به رنگ قرمز و سپس به رنگ قهوه ای در می آید. ویژگی لک پس از التهاب این است که تا وقتی که قرمز است باید برای بهبود آن به وسیله ی کرم های ترمیم کننده اقدام کرد. زمانی که رنگ پوست به سمت قهوه ای رود کرم های ترمیم کننده دیگر پاسخگو نیستند و تنها می توانیم به وسیله ی کرم ها یا اقدامات کلینیکی لایه بردار رنگ طبیعی پوست را برگردانیم. آلفا هیدروکسی اسید ها، ترکیبات حاوی شیرین بیان، کوجیک اسید، آربوتین، ویتامین سی و خصوصا لیزر سی او تو می تواند برای بهبود این نوع لک موثر باشد.

یکی از شایع ترین لک های PIH لک جای جوش قهوه ای است که خصوصا در افرادی با پوست تیره و با زمینه ی بیماری های هورمونی اتفاق می افتد. بهترین راه برای پیشگیری از بروز جای جوش قهوه ای، عدم دست کاری جوش های ملتهب است تا پوست را دچار جراحت نکنیم.

• • لک ناشی از آفتاب یا سولار لنتیگو (لیور اسپات)

با وجود اینکه این لک ها به اشتباه به لک های کبدی شناخته می شوند هیچ ربطی به ارگان داخلی ای مانند کبد ندارند. شیوع این لک ها در پوست افراد مسن بیشتر است. خصوصا در بخش هایی از بدن که بیشتر در معرض آفتاب و آسیب قرار دارند. به طور مثال پوست دست خانم های مسنی که سال ها بدون پوشش از مواد شوینده استفاده می کردند و بدون ضدآفتاب رانندگی طولانی مدت داشتند، بیشتر مستعد بروز سولار لنتیگو است. بهترین راه درمان لک ناشی از آفتاب جلوگیری از آن است. اگر در خانواده تان متوجه استعداد پوستی بروز این لک شده اید، حتما با ضدآفتاب و دست کش از دستتان محافظت کنید. در صورت بروز لیور اسپات روی بدنتان باید زیر نظر داروساز یا پزشک خود از درمان های لایه بردار و روشن کننده استفاده کنید.

• • تینه آ ورسیکالر یا پیتیریازیس ورسیکالر

یکی از بیماری های پوستی قارچی تینه آ ورسیکالر است که در آن به دلیل رشد غیر طبیعی نوعی قارچ، پوست آن ناحیه تغییر رنگ پیدا می کند. خوشبختانه این نوع تغییر رنگ به راحتی با داروهای ضد قارچ قابل برگشت است. نکته ی مهم این است که بتوانید دوره درمانتان را کامل کنید و با مصرف ضدآفتاب از اختلاف رنگ بیشتر این ناحیه با باقی بخش های بدن جلوگیری کنید. این بیماری مسری نیست و بیشتر در نواحی گرم و در افرادی که تعریق زیادی دارند اتفاق می افتد.

لینک لک سفید یا قهوه ای ناشی از قارچ

• • لک شیر قهوه

لک شیر قهوه همانطور که از اسم آن مشخص است شباهت زیادی به لکه های شیرقهوه روی زمین دارد. لک شیرقهوه حاشیه ی نامنظمی دارد و معمولا از دوران نوزادی روی بدن ایجاد می شود. ممکن است این نوع لک با برخی بیماری های سیستمیک ارتباط داشته باشد که توضیح آن در این متن نمی گنجد. اما به صورت کلی جای نگرانی نیست. درمان این لک با لیزر های ضد لکی مانند کیوسوئیچ امکان پذیر است. درمان لک شیرقهوه باید حتما در کلینیک های معتبر و زیر نظر متخصص پوست انجام شود.

کلام آخر:

پوست سالم نشان دهنده ی جسم سالم است. اگر شما از لکه قهوه ای روی پوست خود ناراضی هستید بهتر است ابتدا برای تشخیص نوع لک به داروساز یا پزشکتان مراجعه کنید. این لک قهوه ای می تواند چیزی به سادگی کک و مک یا لکی به خطرناکی آکانتوزیس نیگریکانس باشد. لک شیر قهوه، لک پس از التهاب(PIH)، لک ناشی از آفتاب (solar lentigo, liver spot, age spot)، لک ملاسما یا ماسک بارداری و تینه آ ورسیکالر از سایر اختلالاتی هستند که در آن بخشی از پوست قهوه ای می شود. برای درمان این لک های قهوه ای روی پوست باید به خاطر داشته باشید که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. به علاوه به خاطر داشته باشید که استفاده از ضدآفتاب حرف اول و استفاده از محصولات و پروسیجر های کلینیکی ضدلک حرف دوم را برای درمان لک قهوه ای روی پوست می زند.

:منابع

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acanthosis-nigricans/symptoms-causes/syc-20368983

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21885-hyperpigmentation#:~:text=What%20is%20hyperpigmentation%3F-,Hyperpigmentation%20is%20a%20common%20condition%20that%20makes%20some%20areas%20of,sun%20spots%20or%20liver%20spots.

https://dermnetnz.org/topics/cafe-au-lait-macule