لک پس از التهاب یا لک پی آی اچ (PIH)

پوست ما مانند هر ارگان دیگر بعد از آسیب از خودش دفاع می کند. حالت لک پس از التهاب یا لک پی آی اچ هم یکی از این موارد است. اگر پس از جراحت، آکنه های التهابی و قرمز، اگزما و پسوریازیس، لیکن پلان، لیزر، میکرودرم ابریژن، نیدلینگ، مصرف بعضی دارو ها، فشار به پوست، عفونت و … متوجه تیرگی پوست خود می شوید، احتمالا به لک التهابی دچار شده اید. این لک می تواند بر اساس محل تشکیل در پوست، به رنگ های خاکستری، بنفش و قهوه ای باشد. در این مقاله در مورد علت ایجاد لک PIH و راه های درمان آن صحبت می کنیم.

پ ن مهم: لک ها با رنگ های مختلف در پوست علت های متفاوتی دارند. از حمله لک های سفید روی پوست که از نوع لک های شایع در برخی بیماری ها مانند برص هستند.

چرا لک التهابی(PIH) ایجاد می شود؟

دقت کرده اید که پوست در محل آرنج و زانو، خصوصا در کودکان، تیره و پینه بسته می شود؟ یا اینکه اگر بدون حفاظ در معرض آفتاب باشید پوستتان چند درجه تیره تر می شود و یا حتی در بعضی افراد می سوزد؟ این ها مثال هایی از فعالیت پوست برای محافظت از خود هستند. زمانی که بوسیله ی فشار، گرما، جراحت، اشعه ی خورشید یا دستگاه ها، عفونت یا بعضی بیماری ها و دارو ها پوست تحریک می شود، برای محافظت خود اقدام می کند. ساخت رنگدانه ی ملانین و ضخیم تر شدن، دو روش معمول پوست برای محافظت از خود هستند.

پوست از سه لایه ی اصلی اپیدرم، درم و هیپودرم ساخته شده است. بر اساس محل آسیب به پوست، شما لک PIH را به شکل های متنوعی مشاهده می کنید.

اگر این آسیب و لک بعد از آن در لایه ی اپیدرم ایجاد شود، رنگ قهوه ای پیدا می کند. لک پس از التهاب اپیدرمی به نسبت زودتر هم از بین می رود.

اگر لک PIH در نردیک درم ایجاد شود، رنگ خاکستری تیره و متمایل به آبی می گیرد. لک پس از التهاب درمی ممکن است تا سال ها از بین نرود.

هر دوی این لک ها نوعی اختلال موقت در پوست هستند اما نسبتا زمان زیادی طول می کشد تا از بین بروند. در بعضی افراد، خصوصا در پوست های تیره، بدون درمان ممکن است لک پس از التهاب به صورت دائمی باقی بماند.

غیر از علت های ناشی از بیماری یا دارو های مصرفی، اکثرا عادت ها یا فعالیت هایی که انجام می دهیم می توانند باعث بروز لک پس از التهاب شوند.

به طور مثال افراد زیر معمولا دچار لک پس از التهاب یا لک پی آی اچ می شوند:

فعالیت های بدنی

• • افرادی که معمولا حین فعالیت به یک قسمت از بدن خود فشار می آورند، اگر دقت کرده باشید گردن کسانی که مدت های زیادی ویولن تمرین می کنند، انگشت دانش آموز هایی که به شیوه ی نادرست تکالیف زیادی می نویسند و زانوی کودکانی که عادت دارند زیاد روی زانو های خود راه بروند معمولا تیره است. در واقع در نتیجه ی این فشار در پوست واسطه های التهابی آزاد می شود. در نتیجه پوست رنگدانه های ملانین می سازد تا از خود مراقبت کند.

عفونت یا بیماری

• • افرادی که پوستشان در نتیجه ی بیماری یا عفونت ملتهب می شود، جای جوش نوجوان هایی که در دوران بلوغ جوش های التهابی دارند معمولا باقی می ماند. در واقع التهاب جوش عمیق و چرکی، لک های پس از التهاب درمی و اپیدرمی ایجاد می کند. هر چقدر این جوش عمیق تر باشد و دست کاری بیشتری شود، جای لک آن مدت طولانی تری باقی می ماند. همچنین بیماری هایی مثل اگزما و پسوریازیس که با حمله ی سیستم ایمنی آغاز می شوند، واسطه های التهابی زیادی در پوست ترشح می کنند. در نتیجه پوست قرمزی که شما می بینید پس از فروکش کردن حمله ی سیستم ایمنی رنگ تیره می گیرد.

مصرف داروهای خاص

• • افرادی که داروهای خاصی مصرف می کنند، این داروها به خودی خود باعث بروز لک PIH نمی شوند. اما می توانند لک ها را پر رنگ‌تر کنند. داروهای ضد مالاریا، تتراسیکلین ، کلوفازیمین، ضد سرطان هایی مثل بوسولفان، بلئومایسین، دوکسوروبیسین و 5-فلئورویوراسیل می توانند مستعد این شرایط باشند.

ارتباط لک بعد از لیزر و لک پی آی اچ

• • افرادی که پوستشان در نتیجه ی اقدامات کلینیکی آسیب دیده است، هر چقدر یک کلینیک معتبر تر باشد احتمال بروز عوارض جانبی کمتر می شود. در واقع هنگام کار با دستگاه ها، حتما باید تنظیمات آن دستگاه متناسب با پوست و شرایط مراجعه کننده انجام شود. به طور مثال لیزر موی زائد خصوصا با دستگاه های چینی و ارزان قیمت مکان های نامعتبر بسیار پر عارضه است. یکی از همین عوارض لک پس از التهاب یا لک پی آی اچ می باشد که وقتی دستگاه لیزر مو نتواند به خوبی فولیکول مو را هدف قرار دهد اتفاق می افتد. البته حتی بهترین دستگاه لیزر موهای زائد هم اگر با طول موج دقیق لیزر الکساندرایت، دایود یا ان دی یاگ متناسب با پوست شما تنظیم نشده باشد، می تواند باعث سوختگی و لک پس از التهاب شود.

انتخاب دستگاه لیزر مهم است

به همین دلیل دستگاهی را انتخاب کنید که هر سه تکنولوژی را داشته باشد و یا اینکه سیستم آن دقیقا نیاز های پوست شما را برطرف کند.

همچنین باید گفت که استعداد لک پوست افراد مختلف متفاوت است. بعضی ها، خصوصا افرادی با زمینه ی بیماری های هورمونی، پوست مستعد لک دارند. در واقع محرک هایی که برای بیشتر افراد بی ضرر است برای این دسته باعث لک می شود. به زبانی دیگر اگر کسی با زمینه ی بیماری های هورمونی و پوست حساس اقدامات کلینیکی نیمه تهاجمی انجام دهد، ممکن است لک پس از التهاب یا لک پی آی اچ بدهد.

به طور مثال میکرودرم ابریژن و میکرونیدل از روش هایی هستند که برای جوانسازی پوست و درمان لک به کار می روند. آسیبی که به پوست حین این اقدامات کلینیکی وارد می شود در افراد مستعد لک، لک پس از التهاب یا PIH ایجاد می کند.

نکته ی بسیار مهم این است که هنگام انتخاب کلینیک به اعتبار آن و انجام کار ها زیر نظر پزشک دقت کنید. چراکه لک پس از التهابی که روی صورت ایجاد می شود می تواند اعتماد به نفس شما را بسیار کاهش دهد. پس با سلامت خود فقط بخاطر قیمت بازی نکنید‌.

درمان لک پس از التهاب یا PIH

همانطور که گفتیم لک بعد از التهاب یک شرایط موقتی است. اما اگر بگذاریم به حال خود رها شود ممکن است تا سال ها بسته به محل لک باقی بماند. هر چه لک عمیق تر باشد زمان بیشتری طول می کشد تا حتی با درمان بهبود پیدا کند.

برای درمان لک پس از التهاب باید مجموعه ای از درمان های روشن کننده، لایه بردار و جوانساز را در نظر گرفت. همچنین اگر لک های التهابی بخاطر لک جای جوش هستند، حتما باید ابتدا درمان جوش انجام‌شود تا از بروز لک بیشتر جلوگیری کند.

موارد زیر از موادی هستند که می توانند باعث رفع سریع تر لک پس از التهاب شوند:

• روشن کننده هایی مثل هیدروکینون، سیستئامین، آربوتین، ویتامین سی، عصاره ی شیرین بیان و کوجیک اسید
• لایه بردار هایی مثل آلفاهیدروکسی اسید ها و ترتینوئین
• ضدالتهاب هایی مثل کورتیکواستروئید ها، آزلائیک اسید یا پماد زینک و کالندولا
• برخی لیزر های لایه بردار در افرادی که کاندید مناسبی برای این کار باشند.

نکته ی مهم این است که با محافظت از پوست خود در برابر آفتاب، جلوی تیرگی بیشتر لک PIH را بگیرید. اگر شما بخواهید لک التهابی پوست خود را درمان کنید اما از آن در برابر آفتاب محافظت نکنید، آسیب بیشتری می بینید. درمان های ضدلک پوست را مقداری حساس به آفتاب می کنند. در نتیجه خصوصا اگر لک روی صورت شما باشد اما ضدآفتاب نزنید، باید منتظر پررنگی لک های پس از التهاب باشید.

اگر به دنبال مشاوره ی رایگان با دکتر داروساز مجموعه و دریافت روتین ضد لک هستید با این شماره تماس بگیرید.

09387531291

کلام آخر:

زمانی که پوست آسیب می بیند قرمز و ملتهب است. پس از مدتی پوست در دوران ترمیم خود ابتدا دچار لک پس از التهاب یا لک پی آی اچ می شود و در طی زمان رنگ طبیعی خود را پیدا می کند. محرک هایی مثل فشار، گرما، اشعه ی لیزر و بعضی اقدامات کلینیکی، مصرف داروهای خاص، بیماری هایی مثل اگزما، پسوریازیس و لیکن پلان و … از مواردی هستند که می توانند لک پس از التهاب یا لک PIH ایجاد کنند. ترک عادت های نادرست و مراجعه به کلینیک های معتبر برای اقدامات کلینیکی، بهترین کار هایی است که می توانید برای جلوگیری از این نوع لک انجام دهید.

:منابع

https://dermnetnz.org/topics/postinflammatory-hyperpigmentation